Redukcja szkód wywołanych paleniem tytoniu

Strategia Redukcji szkód wywołanych paleniem tytoniu – pora na działania

W dniach 13-15 czerwca 2019 roku odbyła się w Warszawie międzynarodowa konferencja Global Forum on Nicotine. Było to już 6 spotkanie naukowców, producentów i konsumentów wyrobów tytoniowych. W tym roku zarejestrowano 650 uczestników z 70 krajów. Niestety, nieliczna była reprezentacja osób z Polski. Razem z dr Mirosławem Dworniczakiem, jak co roku, pełniliśmy funkcję komitetu doradczego.

Tegoroczna konferencja odbyła się pod hasłem „Pora porozmawiać o nikotynie” (It’s time to talk about Nicotine). Wiodącym tematem była redukcja szkód wywołanych paleniem tytoniu. Pojęcie „redukcja szkód” (ang. harm reduction) określa wszelkie działania, których celem jest minimalizacja rozmaitych szkód i zagrożeń związanych z ryzykownymi zachowaniami np. paleniem tytoniu. Pierwsze obszerne naukowe podejście do redukcji szkód wywołanych paleniem tytoniu przedstawiono w roku 2001 w raporcie Akademii Nauk USA. Osoby , które chcą się bliżej zapoznać z tym tematem odsyłam do artykułu dr Adama Prokopowicza, który ukazał się w czasopiśmie Medycyna Rodzinna w 2018 r. [tutaj]

Jednym z podstawowych nurtów strategii redukcji szkód jest terapia substytucyjna. Polega na zastępowaniu substancji szkodliwej substancją obarczoną mniejszym ryzykiem o podobnym bądź takim samym działaniu farmakologicznym. Do terapii substytucyjnej związanej z redukcją szkód wywoływanych paleniem tytoniu możemy zaliczyć nikotynową terapię zastępczą (NTZ) ale również alternatywne formy dostarczania nikotyny (elektroniczne papierosy a ostatnio bezdymne papierosy). Obecnie nie ma już wątpliwości, że w aerozolu inhalowanym z tych produktów jest zdecydowanie mniej substancji toksycznych niż w dymie tytoniowym. Przyznają to zbiorcze opracowania prestiżowych instytucji rządowych jak i poza rządowych np. Public Health of England (2015,2017,2019); Royal College  of Physicians 2016; A Report of the Surgeon General 2016; House of Commons Science and Technology Committee 2019; National Academies of Sciences, Engineering, and Medicine 2018). Mniejsza ilość substancji toksycznych to mniejsze ryzyko chorób odtytoniowych, głównie nowotworowych, chorób układu krążenia i chorób układu oddechowego.

Wydawać by się mogło, że strategia redukcji szkód  wywołanych paleniem za pomocą alternatywnych produktów spotka się z powszechną akceptacją. Tymczasem wzbudza ona szereg kontrowersji w tym ze strony organizacji medycznych. Przykładem może być raport Europejskiego Towarzystwa Chorób Układu Oddechowego (European Respiratory Society) z maja br. [tutaj] , które nie zaleca stosowania strategii redukcji szkód wywołanych paleniem tytoniu. Przytaczam więc wypowiedzi trzech wybitnych uczonych, które padły podczas konferencji.

Dr David Abrams, profesor nauk społecznych i behawioralnych New York University College of Global Public Health : „Redukcja szkód leży na przecięciu praw człowieka i sprawiedliwości społecznej. I chodzi tutaj o ludzi – w tym palaczy i ich podstawowe prawo do podejmowania samodzielnych decyzji oraz dostępu do technologii, która pomaga im w osiągnięciu lepszego stanu zdrowia.”

Dr Konstantinos E. Farsalinos, pracownik naukowy Centrum Onassis Cardiac Surgery Center w Atenach: „Redukcja szkód związanych z tytoniem była jedną z najbardziej obiecujących strategii w zdrowiu publicznym. Jako publiczna służba zdrowia, naszym etycznym obowiązkiem jest zapewnienie właściwych wskazówek i prawa dostępu do mniej szkodliwej alternatywy dla populacji palących.”

Prof. Riccardo Polosa, dyrektor Instytutu Medycyny Wewnętrznej i Medycyny Ratunkowej na Uniwersytecie w Katanii podkreślił, że zapewnienie alternatywy, takiej jak e-papierosy dla palaczy, stanowi ogromną szansę na poprawę zdrowia publicznego poprzez zmniejszenie liczby chorób związanych z tytoniem i tym samym zmniejszenie śmiertelności z tego powodu . Dlatego decydenci i eksperci ds. zdrowia muszą zapewnić aktywnym palaczom możliwość dokonywania świadomych wyborów i wyboru alternatywnych, mniej szkodliwych dla zdrowia.

Rozpoczynając niniejszy blog będę Państwu przekazywał wiadomości związane ze strategią redukcji szkód wywołanych tytoniem zarówno ze strony jej zwolenników jak i przeciwników. Jednocześnie zamieszczam poprzednie wpisy z mojej strony Fan Page.