7 listopada Karol III wygłosił na forum parlamentu mowę tronową zapowiadającą projekt ustaw planowanych przez rząd. Jaki ma to związek z tematyką mojego blogu? Taki, że wśród projektów znalazła się część poświęcona paleniu i wapowaniu (str 41 – 5).
W preambule do rozdziału STRENGTHENING SOCIETY Tobacco and Vapes Bill czytamy:
„Mój rząd wprowadzi przepisy mające na celu stworzenie pokolenia wolnego od dymu poprzez ograniczenie sprzedaży wyrobów tytoniowych, tak aby dzieciom obecnie do czternastego roku życia w ogóle nie można było sprzedawać papierosów, a także ograniczy sprzedaż i marketing e-papierosów wśród dzieci”.
- Jeśli chcemy zmienić kierunek rozwoju naszego kraju i zbudować lepszą przyszłość dla naszych dzieci, oznacza to zajęcie się największą, możliwą do całkowitego uniknięcia przyczyną złego stanu zdrowia, niepełnosprawności i śmierci: paleniem.
- Projekt ustawy wprowadzi w życie trudne, ale konieczne decyzje, które sprowadzą kraj na właściwą drogę w przyszłości. Nie ma bardziej uzależniającego produktu sprzedawanego legalnie w naszych sklepach niż tytoń – cztery piąte palaczy zaczyna palić przed dwudziestym rokiem życia – dlatego tak istotne jest „zatrzymanie początków” nałogu.
Jak wynika z powyższego główny nacisk będzie położony na ochronę młodzieży przed paleniem i wapowaniem. Poniżej przytaczam z dokumentu kilka istotnych kierunków działania celem realizacji powyższych punktów:
- stworzyć pierwsze pokolenie wolne od dymu, aby dzieci urodzone 1 stycznia 2009 r. lub później (w tym roku kończące 14 lat lub młodsze) nigdy nie mogły legalnie nabyć papierosów. Będzie to oznaczać skuteczne podnoszenie wieku sprzedaży o jeden rok każdego roku dla tego pokolenia, aby w pierwszej kolejności uniemożliwić im i przyszłym pokoleniom rozpoczęcie palenia – bo nie ma bezpiecznego wieku, w którym można palić.
- dalsze zwalczanie wapowania wśród młodzieży. Rząd rozważa nowe przepisy, które zmniejszą atrakcyjność i dostępność waporyzatorów dla dzieci, przy jednoczesnym zapewnieniu, że waporyzatory pozostaną dostępne dla dorosłych palaczy, którzy mogą rzucić nałóg. Obecnie konsultujemy się, jak zapewnić tę równowagę, przedstawiając propozycje obejmujące: ograniczenie smaków i opisów waporyzatorów, aby nie były one już skierowane do dzieci; uregulowanie ekspozycji w punktach sprzedaży, tak aby waporyzatory były trzymane w miejscu niewidocznym dla dzieci; uregulowanie kwestii pakowania i prezentacji produktów waporyzatorów, dbanie o to, aby żadne z nich nie było skierowane do dzieci, oraz eliminowanie luk w prawie, które umożliwiają dzieciom otrzymywanie bezpłatnych próbek i kupowanie waporyzatorów nienikotynowych.
- wzmocnić działania w zakresie egzekwowania prawa dzięki nowym uprawnieniom do nakładania kar finansowych na miejscu na nieuczciwych sprzedawców detalicznych sprzedających wyroby tytoniowe lub waporyzatory osobom niepełnoletnim. Jednocześnie będziemy zwalczać nielegalną sprzedaż w Internecie, usprawniając weryfikację wieku w Internecie, aby powstrzymać sprzedaż wyrobów tytoniowych i waporyzatorów osobom nieletnim w Internecie.
- Nie będziemy kryminalizować palenia – ani nikomu, komu dzisiaj można legalnie sprzedawać papierosy, nie będziemy uniemożliwiać tego w przyszłości. Sprzedaż waporyzatorów osobom poniżej 18 roku życia jest już nielegalna, a wiek sprzedaży nie ulega zmianie.
Trudno negować taki tryb działania szczególnie w kontekście zapewnienia wsparcia dorosłych, którzy chcą się przestawić na wapowanie. Pojawiają się jednak istotne wątpliwości czy takie działania jak eliminacja substancji smakowych lub całkowity zakaz produktów jednorazowych nie zahamuje postępującego trendu przechodzenia dorosłych z palnych wyrobów tytoniowych na e-papierosy.
Używanie produktów jednorazowych jest częstsze, ze względu na niższe koszty i łatwość obsługi, wśród grup znajdujących się w niekorzystnej sytuacji finansowej, które częściej palą i zazwyczaj trudniej jest im rzucić palenie. Prawdopodobnie zakaz miałby nieproporcjonalny wpływ na te grupy w kontekście prób przejścia na nowatorskie wyroby tytoniowe.
Takie wnioski nasuwają się z ostatniej pracy dr Sarah Jackson i wsp., badaczki behawioralnej w University College London, gdzie zajmuje się problematyką tytoniu i alkoholu. Praca zatytułowana „Who would be affected by a ban on disposable vapes? A population study in Great Britain” została zamieszczona na portalu medRxiv – to bezpłatne archiwum online i serwer dystrybucji kompletnych, ale niepublikowanych manuskryptów (preprintów) z zakresu nauk medycznych, klinicznych i pokrewnych nauk o zdrowiu, oczekujących na recenzje.
We wnioskach czytamy: „Zakaz jednorazowych e-papierosów dotknąłby obecnie jednego na 20 dorosłych w Wielkiej Brytanii (około 2,6 mln osób). Wpływ byłby największy na młodych ludzi, w tym 316 000 osób w wieku 18–24 lat, które obecnie używają wyrobów jednorazowych, ale nigdy nie paliły regularnie tytoniu, co może zniechęcić tę grupę do wapowania. Zakaz miałby jednak dotyczyć również 1,1 miliona osób, które obecnie palą, i kolejnych 744 000 osób, które paliły wcześniej. Miałoby to również nieproporcjonalny wpływ na grupy znajdujące się w niekorzystnej sytuacji, które częściej palą i zazwyczaj trudniej jest im rzucić palenie.”
Z kolei eliminacja substancji smakowych, co będzie miało miejsce w przyszłym roku, również i to z dużym prawdopodobieństwem, przyniesie zmniejszenie wapowania wśród osób dorosłych i potencjalny powrót do papierosów. Ta informacja wynika pośrednio z największych jak do tej pory badań określających preferencje smakowe dla osób inicjujących wapowanie oraz porzucających palne wyroby tytoniowe na rzecz e-papierosów.
W skrócie:
- Najpopularniejsze smaki na początku używania e-papierosa: owoce (82,8%), deser/ciasto/piekarnia (68,6%), cukierki/czekolada/słodkie (52,2%), aromaty tytoniowe (20,8%)
- Najbardziej rozpowszechniony smak w momencie rzucania palenia: owoce (83,3%), deser/ciasto/piekarnia (68,0%), cukierek/czekolada/słodki (44,5%), aromaty tytoniowe (15,0%)
Wniosek – aromaty nietytoniowe odgrywają główną rolę w pomaganiu dorosłym palaczom w powstrzymaniu się od palenia. Niestety, stają się one też przyczyną inicjacji wapowania.
Należy mieć nadzieję, że przodująca w redukcji szkód Wielka Brytania znajdzie sposób na rozsupłanie (nie rozcięcie!) tego węzła gordyjskiego a przyczynić do tego mogą szerokie konsultacje podjęte w październiku na terenie UK, które będą trwały przez kilka miesięcy.
