Niecałe cztery lata temu opublikowałem z współpracownikami artykuł w czasopiśmie Journal of Hazardous Materials pt. The influence of waste from electronic cigarettes, conventional cigarettes and heat-not-burn tobacco products on microorganisms. Wnioski z przeprowadzonego badania, które skrótowo przedstawiłem na blogu z 11 listopada 2019 były jednoznaczne – pod kątem oddziaływania biologicznego na środowisko pozostałości po używaniu e-papierosów i niedopałków z podgrzewaczy wykazywały znikomą szkodliwość w stosunku do niedopałków papierosów.
Minęły cztery lata, postęp technologiczny doprowadził do pojawienia się kolejnych generacji e-papierosów i jednorazowych waporyzatorów. Nie ma co ukrywać, że te ostatnie stworzyły nowy problem – tony odpadów elektronicznych. E-papierosy wielokrotnego użytku podobnie jak podgrzewacze można wielokrotnie ładować a ich przydatność do użycia szacuje się na kilka – kilkanaście miesięcy. Biorąc pod uwagę ten okres należy przypuszczać, że po zużyciu zostaną przekazane do odpowiednich odpadów i będą podlegać procesowi recyklingu. W przeciwieństwie do nich wyroby jednorazowe z dużym prawdopodobieństwem wylądują gdziekolwiek.
I o tym traktuje artykuł w Financial Time „The environmental cost of single-use vapes. Critical raw metals inside the disposable e-cigarettes enticing Gen Z are more likely to be dumped than recycled”.
Autorzy piszą, że w ostatnich latach nowa generacja kolorowych urządzeń jednorazowego użytku o smakach takich jak „wata cukrowa” i „zielony żelkowy miś” stała się niezwykle popularna wśród młodych ludzi, w tym tych, którzy nie są wystarczająco dorośli, aby legalnie je kupić. Oczywiście, jest to prawda ale znamienne jest , że w całym artykule nie ma wzmianki o osobach dorosłych o niskich dochodach. Tymczasem faktem jest, że produkty jednorazowego użytku istniejące już od jakiegoś czasu, stały się niezwykle popularne, szczególnie w tej grupie osób należącej do najczęstszych palaczy.
Materiały użyte do e-papierosów jednorazowego użytku mogą zyskać cenne drugie życie, jeśli zostaną poddane odpowiedniemu recyklingowi. Każde urządzenie zawiera w swojej baterii około 0,15 g litu, metalu sklasyfikowanego przez Stany Zjednoczone i UE jako „krytyczny” surowiec. Międzynarodowa Agencja Energii ostrzegła, że w ciągu dwóch lat może go zabraknąć, ponieważ producenci ścigają się, by zwiększyć produkcję samochodów elektrycznych.
Według szacunków Financial Times opartych na danych grupy badawczej Euromonitor, firmy konsultingowej ECigIntelligence i organizacji non-profit zajmującej się recyklingiem urządzeń elektrycznych, do produkcji waporyzatorów o wartości 5 miliardów dolarów, które sprzedano na całym świecie, zużyto w zeszłym roku ponad 90 ton litu. Odpowiada to ilości litu wystarczającej do zasilania ponad 11 000 akumulatorów pojazdów elektrycznych. Zawierały również około 1160 ton miedzi, co wystarczyło na 1,6 miliona domowych ładowarek pojazdów elektrycznych.
Według obliczeń FT opartych na danych NielsenIQ, w samej Wielkiej Brytanii w zeszłym roku sprzedano 138 mln jednorazowych e-papierosów. Zdecydowana większość urządzeń prawdopodobnie nie została poddana recyklingowi. Sweeep Kuusakoski, jeden z największych zakładów recyklingu elektroniki w Wielkiej Brytanii, przetwarza zaledwie 700 waporyzatorów tygodniowo.
Nie ma żadnych wątpliwości, że problem recyklingu jest bardzo istotny (recykling to też redukcja szkód!) tym bardziej jak pokazuje historia, istnieje realne niebezpieczeństwo demonizowania jednorazowych e-papierosów, tak jakby wszystkie urządzenia w tej kategorii miały wspólny profil użytkowania.
Niemniej jednak jest to pilna kwestia. Brytyjski UK Vaping Industry Association właśnie opublikował swój „Greenprint for Sustainable Vaping” – 22-punktowy plan działań środowiskowych dla sektora. Greenprint ma na celu zmobilizowanie działań środowiskowych w celu wsparcia zrównoważonego sektora vaping w przyszłości. Obejmuje rozwój infrastruktury recyklingu, która jest odpowiednia dla przemysłu wapowania, nowe innowacje w zakresie waporyzacji, które sprawiają, że produkty są bardziej nadające się do recyklingu i ponownego użycia, a także wsparcie, które należy wprowadzić, aby zachęcić sprzedawców detalicznych i konsumentów do większego udziału w świadomych ekologicznie utylizacji produktów vape.
John Dunne, dyrektor generalny UKVIA: „Podczas gdy podstawowe urządzenia jednorazowego użytku są odpowiedzialne za rekordową liczbę dorosłych palaczy przechodzących na waporyzację ze względu na ich łatwość użycia i wygodę, branża zdaje sobie sprawę, że należy zrobić znacznie więcej, aby zabezpieczyć się przed ich wpływem na środowisko. Faktem jest, że produkty jednorazowego użytku istnieją już od jakiegoś czasu, ale w ciągu ostatnich kilku lat stały się niezwykle popularne, szczególnie wśród osób o niskich dochodach, które należą do najczęstszych palaczy.”
Również w naszym Kraju będziemy mogli zapoznać się z propozycjami prowadzącymi do zmniejszenia negatywnego wpływu jednorazówek na środowisko bowiem w Warszawie, w środę 21 czerwca w godz. 10:00-11:15 podczas Światowego Forum Nikotyny GFN2023 odbędą się warsztaty na temat zmniejszania wpływu redukcji szkód związanych z paleniem tytoniu na środowisko.
I tak oto pojawił się kolejny atut dla beztytoniowych saszetek nikotynowych, które nie tylko są bezpieczniejszą alternatywą dla palaczy ale również przyjazne dla środowiska.
